Sapiens

Een van de meest bijzondere geschiedenisboeken van de laatste decennia. Zo kun je Sapiens van Yuval Noah Harari wel noemen. Het boek is uit 2012, ik kreeg het onlangs en las het met interesse. Het is de geschiedenis van een zoogdier dat de wereld ging domineren. Met een forse dosis uit diverse sociale wetenschappen over de grote omslagpunten in de geschiedenis waarmee geprobeerd wordt een verklaring te vinden. In de trant van: waarom koloniseerde Europa de wereld, en niet het veel machtiger China?
Over de agrarische revolutie is Harari eigenlijk vrij somber. Hij heeft een mooi verhaal over hoe het gegaan zou kunnen zijn, maar komt tot de conclusie dat mensen er niet beter van werden. De unintended consequences (ziektes door op elkaar met vee te gaan wonen, nieuwe machtsstructuren) waren groot. Dan kun je beter af en toe tijdens de jacht door een tijger worden gegrepen. Maar we kunnen niet meer terug.

Vrijmibo

De Vrijdagmiddagborrel was gebrouwen door een oud-collega. Ofwel hoe een meerjarig project in Saoedi Arabië leidde tot een geslaagde hobby micro-brouwerij in Voorhout. Spin-offs en innovatie zijn vaak onverwacht. Smaakvol biertje.

MBA in Wageningen

Eerder dit jaar trad ik op in een MBA cursus van Wageningen UR. Doing business in a complex world. Het leidde ook tot een artikeltje met een van de cursisten over het nut van deze cursus. WUR zette dat online.

Tuinkunst

We waren vandaag even in het Maximapark in Vleuten. De moeite waard, zeker de Vlindertuin. Althans voor de Piet Oudolf fans. 

Onderwereld

Met een knipoog naar het Rli advies De Bodem Bereikt?! kreeg ik van een collega econoom vorige week het boekje De onderwereld van de tuin - van microbe tot mol. Geschreven door Romke van der Kaa. Een fascinerend inkijkje in wat er allemaal in onze bodem leeft en hoe al die beestjes en schimmels samenwerken of elkaar te lijf gaan. Van der Kaa groeide op met double digging (twee spaden diep spitten) en is nu helemaal om naar no-tillage en werken met de ecologie. Verstoren van het bodemleven moet in zijn ogen voorkomen worden. Net als verdichting trouwens. Sprak van de week een wetenschapper die constateerde dat dit ook in grasland een probleem is en hij vermoedde dat de noodzaak tot vernieuwing van grasland om de pakweg 5 jaar mede veroorzaakt wordt door die zware machines zoals mestinjecteurs en opraapdoseerwagens. Voor het bewijs is nog wel wat onderzoek nodig. Zo te lezen voor Van der Kaa niet. Enfin, leuk boekje, dank voor het presentje.

Groen uit de crisis

Afgelopen weken had ik het genoegen om mee te werken aan het Rli advies Groen uit de crisis. Voor wie het zoekt, hier staat het.  Een spoedklus bij de afronding van deze raad, maar het stuk lijkt goed ontvangen. Hoewel het lastig was om voor landbouw en platteland acties te bedenken die goed scoren op werkgelegenheid, versterking economische structuur, duurzaamheid en snel kunnen worden uitgevoerd.

Landschapsatlas Walcheren

Alweer een behoorlijk aantal jaren geleden (2009) zat ik in een Commissie voor de Zuidwestelijke
Delta en kregen we als afscheidscadeau de Landschapsatlas van Walcheren - inspirerende sporen van tijd. Een jaar eerder uitgegeven door Bos en Bottcher, met Kees Bos en Jan Willem Bosch als eerste auteurs. Eindelijk tijd om het eens van voor tot achter te lezen.
Mooie bijdragen, Ik genoot met name van de bijdragen over de Middeleeuwen en daarvoor, die over de buitenplaatscultuur en het hoofdstuk van Gerrie Andela over de eerste helft van de vorige eeuw en het hoofdstuk over de tweede helft. Daarin kwam ook het Vebenabos nog even ter sprake, we hadden het er hier onlangs over n.a.v. Carolijn Visser. Het heeft de aardappelhandel 23.517 gulden gekost. We spreken over 1949. Met Breezand I in Vrouwenpolder is het nu een van de aardigste parken. Aan Breezand II (we waren er onlangs een dagje te gast) ontwikkeld door Rene Colthof zijn marketingmachine worden daarentegen door de auteurs weinig lovende woorden besteed, in tegendeel. Enfin, een mooi boek. Mocht je het nog ergens kunnen vinden: aanschaffen.

111 Zeeuwse plekken

Er blijkt een leuke reeks gidsjes te bestaan met de titel 111 plekken. Een Duits format met een paginagrote foto en een pagina beschrijving. Natuurlijk met lokatie-aanduiding en nog een tip voor iets daarbij in de buurt. Jan kuipers en Heleen Dekker beschreven Zeeland in 111 Plekken in Zeeland die je gezien moet hebben. Ik nam twee weken geleden een exemplaar mee toen ik even in de Drukkery in Middelburg was, het leek me inspirerend voor wat pensioen-uitjes deze zomer. Lezing bevestigt dat.
Veel plekken en verhalen die ik niet kende. Omdat ze voor mij relatief nieuw zijn (de strandhuisjes van Nieuwvliet, Strandpaviljoen Panta Rhei in Vlissingen), hetzij omdat ze in het verleden aan de aandacht zijn ontsnapt (de astronomische klok aan de kerk in Arnemuiden om eens wat te noemen). Met ook nog wat mooie locaties om wat te eten, van sterrenrestaurants tot de bolussen in De Clinge.
En uit de beschrijvingen leerde ik dat Turkeye, de buurtschap in Zeeuws-Vlaanderen, inderdaad naar Turkije heet, en dat nu probeert te verzilveren. Ooit waren dat ook vijanden van de Spanjaarden en dus het eerste land dat de Republiek der Verenigde Nederlanden erkende. Er werden, we hebben het over 1612, dan ook enkele fortificaties naar deze vrienden genoemd. Iets verderop ligt Konstantinopel. Liever Turks dan paaps was de uitdrukking.
Wie nog weg wil in deze corona zomer kan zich dus door deze uitgave laten inspireren.

Plantgezondheid

De stichting Biowetenschappen en Maatschappij geeft interessante Cahiers uit over de ontwikkelingen in het vakgebied van de biowetenschappen. De meest recente gaat over Plantgezondheid. Ik werd er in geïnterviewd voor een stukje over economie.

Zie alhier voor het Cahier. 

Bangladesh

Interessant verhaal in de nieuwste uitgave van Vork. Onder de titel "Groene revolutie drijft economische ontwikkeling Bangladesh" beschrijft Dirk Bol hoe Oost-Pakistan zich sinds 1971 ontwikkeld heeft. Een klassiek mechanisme dat we ook kennen uit Vietnam en onze eigen Middeleeuwen.
De landbouw als basis, wegnemen van handelsbelemmeringen (in dit geval o.a. invoer van kleine tractoren die de ossen vervingen, waarbij het hielp dat die dieren nogal eens verdronken bij een cycloon), markthervormingen, betere (vaak lokale) rijstvariëteiten, kunstmest, irrigatiepompen en daarmee 2 en soms 3 oogsten per jaar. De grotere boeren vonden het prima dat de kleintjes zo emancipeerden. Deelpacht bleek geen probleem (hier zat Adam Smith dus fout, zoals hier al eens eerder besproken, net als de Amerikaanse adviseurs bij de privatisering in de USSR), De landarbeiders profiteerden van de groei, ondanks de mechanisatie, ook door de opkomst van agro-gerelateerde bedrijfjes o.a. in de voedingsmiddelenindustrie en machineonderhoud en -verhuur. En de overheid zorgde voor wegen, bruggen en andere infrastructuur. Verder natuurlijk het beroemde micro-krediet.  Zo bleef ook de trek naar de stad beheersbaar. Kapitaalinstroom is er ook vanuit de geldstroom van landgenoten die in het buitenland, met name het midden-oosten, werken.
Een mooie illustratie dus van hoe een economie opbloeit door de juist mix van marktwerking en institutionele omgeving in een vruchtbare delta.