Gelukkig Nieuwjaar

Sake-vaten, gefotografeerd in maart j.l. in Japan

het Dorp - de figuur

Deze figuur hoort bij de blog-post hieronder. De koppeling tussen Google Docs en de blog is al jaren niet perfect en meestal moet er een screendump in een figuur worden omgetoverd. Dit jaar leken er verbeteringen, maar Google heeft de figuur geweerd. Overigens ook bij een ouder artikel is een foto vewijderd, terwijl ik daar toch echt zelf het copyright op heb. Vreemd. Weinig reden om nostalgisch te doen over de eerste jaren in de ICT.

PS ik zie dat Google meer foto's uit de blog gehaald heeft. Mogelijk is de oorzaak het deleten van een Picasa folder die ik voor transfer gebruikte. Mogelijk zijn sommige zaken te goed gekoppeld. Excuses dus.

De nostalgie update

Eind van het jaar, niet alleen tijd voor enige nostalgie maar ook voor de jaarlijkse peiling naar de behoefte aan agrarische nostalgie. Dat doen we gewoontegetrouw met de Top-2000. Het LEI vierde in het Top2000 cafe dit jaar met de medewerkers het 75-jarig bestaan. Voor zover er Nederlandstalige muziek was, vierde Peter Koelewijn's rock-'n-roll de boventoon. Iets voorbij Eindhoven, waar dat nummer ontstond, ligt Deurne. Dat Het Dorp is in de hit van Wim Sonneveld uit 1974.
Het nummer daalde dit jaar 6 plaatsen en staat nu op nummer 45 - we interpreteren dat als een lichte daling in de behoefte aan plattelandsromantiek in dit land. Het kan natuurlijk zijn dat de behoefte aan geborgenheid in dit door aanslagen geteisterde jaar de nieuwe Nederlandstalige nummer 1 van Claudia de Breij opleverde. En ook het nieuwe Brabantse volkslied van Guus M. scoort hoger dan het Dorp. Ook de analyse van de NRC die uitzocht dat het gemiddelde jaar van de top2000 hit in de loop der tijd van 1969 naar 1984 is opgeschoven, is interessant: de stemmers worden jonger (of beter wij worden ouder) en dus neemt de natuurlijke concurrentie toe. Kortom - de echte behoefte aan plattelandsnostalgie zou wel eens minder sterk afgenomen kunnen zijn dan mijn index suggereert.

Polderjeugd

Dagen van nostalgie, zo aan het eind van het jaar. Met de Top-2000 en de Beatles streaming. Tijd dus voor het boekje Polderjeugd, een uitgave van de Stichting geschiedschrijving in de gemeente Dronten.
Het boekje bevat interviews met de jeugd van toen. Niet de polderpioniers zelf dus, maar hun kinderen die op jonge leeftijd naar Oostelijk Flevoland kwamen, in de jaren 60 of begin 70. Ook een beetje pionier. Leeftijdgenoten dus en ik genoot van hun verhalen. Een aantal geïnterviewden kende ik van naam. En bekende namen uit die tijd passeren de revue, leraren, doktoren, bakkers, vormingswerkers (ook al een uitgestorven beroep).
 En verder natuurlijk een feestje (dat was die tijd) om tal van bekende uitgangsplekken de revue te zien passeren: de Meerpaal, Moby Dick, Ce Soir (in Emmeloord, zelden door mij bezocht, het boekje onttrok het aan de vergetelheid), de B'rak (en het optreden van Herman Brood), Parochiehuis en Cultus INN. Die Jongeren 19NU sociëteit wordt overigens alleen in de epiloog goed gespeld, in veel interviews is het Cultus In geworden. Tjeos (de Twintig jaar en ouderen soos) haalde het boekje niet.
In de epiloog doen de samenstellers een poging de vraag te beantwoorden of de polderjeugd een andere jeugd heeft gehad. Dat is natuurlijk niet te beantwoorden op basis van oral histories van een aantal mensen die ongetwijfeld met opzet zijn gekozen en waar een controlegroep ontbreekt. De samenstellers denken dat er weinig verschillen waren, met als uitzondering het progressieve schoolklimaat: experimenten met jonge leraren die wel naar de polder wilden. Ik herinner me zelf het taakgerichte onderwijs op de Akkerwinde.
Andere elementen liggen vermoedelijk toch in de openheid van de samenleving (door meerdere geïnterviewden genoemd en dan niet als weerslag van de kale open ruimte), het opbouwkarakter, en het multiculturele van mensen uit tal van windstreken. En de aanwezigheid van veel leeftijdsgenoten. Maar dat is gekleurd giswerk mijnerzijds.

Luistertip: The Beatles All Together Now, dat ik me herinner van een middelbare schoolexcursie naar de Harz.

Prettige Kerstdagen

De kerstfoto van dit jaar nam ik in maart in Japan.

En als luistertip mijn favoriete protestsong. Dit jaar helaas weer meer dan toepasselijk. Dit keer met een mooie collage van Time covers. Luister en huiver.

Interview Boerderij

Gisteren verscheen het kerstnummer van Boerderij. Journalist Hans Siemes, die ik nog kende uit de MINAS-tijd, vroeg en kreeg een interview. Over groei - nog immer een dominante ontwikkeling in de sector. Voor wie een abonnement heeft, hier de digitale versie.  Met dank voor de positieve reacties

100 jaar (De) Boerderij

Het LEI mag dan dit jaar 75 jaar bestaan, tegen Boerderij kunnen we niet op. Dat vierde dit jaar met een centennial, een eeuwfeest want opgericht in 1915. Toen er geld genoeg leek bij de boeren voor een blad, door de hoge landbouwprijzen als gevolg van de oorlog. Het jubileumnummer verscheen al maanden geleden, maar was onderop de leesstapel gekomen. Kerstvakantie, ik las het alsnog. Een bewaar-exemplaar met een mooie tijdlijn (ja de oprichting van het LEI staat er ook in).
En voorspellingen voor de volgende 100 jaar. Met veel ICT, onbemande tractoren (het is al weer verder dan ik dacht), de verdwijning van de tractor (Alexander van der Lely), kunstvlees en nog wat zaken. Alsnog aanbevolen dus.

ultra-arm

Er is een behoorlijke groep mensen in ontwikkelingslanden waar ook micro-krediet niet voor werkt, omdat ze te arm zijn. De ngo BRAC heeft daar iets op gevonden, zo meldde the Economist van 12.12.2015 ("Leaving it behind"). Ze geven wat voedsel en een dierlijk actief: een koe of een geit of een toom kippen. Met training (wekelijks bezoek) op het vlak van de dierhouderij Volgens random control trials (die ook in een specifiek artikel worden uitgelegd met de suggestie dat we daar in het Westen ook meer mee kunnen) werkt het. Er wordt een rendement behaald van 16 - 23% afhankelijk van hoe je de opportunity cost van de tijd van de vrouwen rekent (want ze doen wat minder ander werk na ontvangst van de dieren). Dat is ongeveer de rente die je op een micro-krediet betaalt dus geen wonder dat ze daar niet aan mee kunnen doen, ook gezien de omvang van deze investeringen.
Het artikel rept niet over de klimaatseffecten van deze introductie van dierhouderij. Mogelijk zijn er ook gezondheidseffecten van verbeterd dieet. Hoewel, een paar pagina's verder rapporteert het blad dat het in en om het huis houden van kippen in Afrika niet zo'n goed idee lijkt omdat kinderen vaak grond in hun mond stoppen. Leidt tot groeistoornissen (stunting).

exit Normaal

Hierbij een Twitterberichtje dat ik gisteren retweette bij het afscheid van Normaal met de volgende tekst:
De plattelandseconomie van de Achterhoek en de emancipatie van de boerenstand moeten op eigen kracht verder
 https://twitter.com/JeroenElshoff/status/678129717472546816 …

1. 

   Jeroen Elshoff @JeroenElshoff

   Vandaag zeggen we na 40 jaar 'Ajuu de mazzel'.

in Wageningen World

Wageningen World publiceerde een nieuw nummer met een artikel over de vraag of we ons niet wat meer moeten toeleggen op export van technologie en kennis uit agro in plaats van nog wat extra productie en dieren. Waarin ik die vraag met ja beantwoorde. Overigens was het interview al gedaan voordat de nieuwe staatssecretaris Van Dam in de Kamer ook voor deze richting pleitte. Hier is het betrokken nummer.

Het jaar van de aap

Trends 2016 is het nieuwste boekje van Adjiedj Bakas. Ik kreeg het toen we onlangs samen optraden. Een aanrader voor wie nog een kerstcadeautje zoekt. Na lezen ben je weer helemaal bij. Het wordt het Chinese jaar van de aap. Dat staat voor creativiteit, vrolijkheid en energie. Laten we het hopen want sommige van de andere trends zijn minder leuk, want Bakas ziet de internationale verhoudingen somber in. 

de klimaattop

In Parijs werd de klimaattop afgesloten met een akkoord. Voor BoerEnBusiness scheef ik een column met een eerste indruk van het onderhandelingsresultaat.

Velduilen

De woonomgeving wordt opgeschrikt door de komst van vele vogelaars. Er zitten al een dag of 10 acht velduilen in de Eendragtspolder. Een rode lijst soort die op de muizen af komt en normaal, zo begreep ik van een van de vogelaars, vooral op Schouwen bij Stompetoren te spotten is.

de prijs voor CO2

Ook The Economist is het met ons eens (zie de blog van gisteren). In de uitgave van 5.12.2015 bespreekt de rubriek Free Exchange nog even een paar geslaagde experimenten met een CO2 beprijzing. Zoals Amerikaanse emissions trading act die er tussen 1990 en 2004 voor zorgde dat de uitstoot van SO2 met 36% daalde, bij een productiestijging van 25% (van elektriciteit).
En in 2008 introduceerde Alberta een CO2 belasting van 24 euro. (C$ 30). Uitstoot inmiddels met 5 a 10% gedaald (en inkomsten gegenereerd om schade te compenseren). Het Europese ETS met nu een prijs van 8 euro komt er minder goed vanaf.
Drie punten om de politieke weerstand wat te verminderen: het is makkelijker als er substituten zijn (mensen willen toch een vermindering zien, niet alleen middelen voor compensatie), gebruik de opbrengsten voor compensatie of een duidelijk doel als onderzoek naar energie. En als derde: belast importen uit landen die geen belasting heffen op CO2 om verplaatsing van werkgelegenheid te voorkomen.

Piketty vindt het ook

In de drukke dagen voor kerst was ik Sinterklaas even achterna gereisd naar Madrid. Voor een EIP Focus Group Benchmarking. Kom je terug, en dan zorgt Foodlog voor materiaal voor een stukje. Ik pleitte er enige tijd geleden voor beprijzen CO2 en andere klimaatgassen, Thomas Piketty doet hetzelfde. Hij zal mijn Foodlog post niet gelezen hebben dus het gebruik van de term "bijval" die Foodlog hoofdredacteur Dick Veerman gebruikte, lijkt me wat te grotesk. Maar grappig is het wel: COP21: Piketty valt LEI-econoom Poppe bij

Duitsland 4.0

Om mij onduidelijke reden is een blogpost uit 2011 over Industriepolitiek hier populair. Goede reden om de Duitse industriepolitiek rond de digitalisering van de industrie (Industrie 4.0) hier even aan te roeren. The Economist had er vorige week een mooi verhaal over (Does Deutschland go digital, 21.11.2015).
Internet of Things breekt door, dus machines worden gekoppeld. Bedrijven gaan daarom platformen bouwen waarop de machines van anderen (toeleveranciers, afnemers maar onherroepelijk ook concurrenten) aangesloten kunnen worden voor data-uitwisseling. De winnaars worden de eigenaar van het platform, zo is het denken.
Platformen dus van apparaten (devices), data en services die op die data zijn gebaseerd.
Sovereignity over the data is daarmee een belangrijk issue. Overigens is nog de vraag of netwerk-effecten in b2b even groot zijn als in de consumentenmarkt. Er is ook veel kennis van de branche nodig en dat maakt gespecialiseerde platformen mogelijk interessanter, zo stelt de Stiftung Neue Verantwortung in een recent rapport.
En dus heeft de overheid nu Industrie 4.0 gelanceerd.  Want de ontwikkeling vraagt om een nieuw denken: de technische bedrijven zijn gewend om in pijpen (of lopende banden?) te denken: ze kopen spullen in, maken er wat moois van en versturen het naar de klant. En nu moeten ze tuinieren: een park aanleggen en onderhouden en zich steeds afvragen wat of aantrekkelijk is voor klanten en andere firma's (en app bouwers).
Bovendien helpt het niet dat de Duitsers weinig op hebben met Plattform Kapitalismus zoals dat vanuit Californië wordt bedreven. Ze vinden dat teveel the winner takes all.
Platformen doen het vooral goed als ze open zijn en concurrenten op het platform toelaten met een cultuur van open data. Dat vinden technologiebedrijven niet makkelijk en de Duitse privacy-wetgeving helpt ook al niet. De ingenieurs mentaliteit is er ook meer een van incrementele verbeteringen dan een gok op een nieuw business model, zo constateert het artikel.
Nog een mooie quote van Christoph Keese, die een boek schreef over het verblijf van Springer managers in Silicon Valley: de Duitse ingenieurs maken de gebruikers-interface van producten vaak zo compleet en complex dat het meest getoonde woord op de displays Anwenderfehler (user error) is.
Industrie 4.0 gaat dat allemaal aanpakken.  Nederland volgt.

de cola-tax

Het Britse parlement ging deze week niet akkoord met een heffing op suikerige drankjes. The Economist zette in de week ervoor de ervaringen elders (Frankrijk, Hongarije, Mexico, Chili, Barbados en de stad Berkeley Cal.) op een rijtje.
Vooral in Mexico lijkt er een forse overstap van suikerhoudende dranken naar flessen water. In Hongarije zijn de verschillende tarieven een prikkel aan fabrikanten om de receptuur aan te passen.
In Mexico bleken vooral de lage inkomensgroepen getroffen en hun gedrag aan te passen. Maar dat is ook wat je wilt: die groepen hebben ook meer dan gemiddeld last van overgewicht. Hoewel er ook onderzoek is dat aangeeft dat de vermindering van het aantal calorieën gering is. En dan is er nog de vraag of de overheid zich wel met de consumentenkeuze zou moeten bezig houden. Er zijn behoorlijke effecten op de rest van de samenleving (via ziektekosten e.d.) dus daar ligt veelal een argument. Zo suggereert het artikel, maar het Britse parlement is nog niet zo ver.

The Economist Taxing sugary drinks, 21.11.2015

Presentatie

En vandaag was ik op de SS Rotterdam voor een inleiding over ICT in de fresh produce sector. Ook die staat op slideshare

Does Europe need a Food Policy?

Afgelopen dagen hadden we het 148ste EAAE Seminar "Does Europe need a Food Policy?" Mijn slotpresentatie stat op Slideshare